همایش «مرزبان تشیّع: بازکاوی مواضع آیت‌الله العظمی بروجردی (ره) درباره تقریب مذاهب و بهائیت» در موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) برگزار شد.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فرقه نیوز، در این مراسم که از سوی مؤسسه آموزسی و پژوهشی امام خمینی (ره)، با همکاري پژوهشکده تاریخ معاصر و مدرسه عالی فقه و اصول امام حسین (ع) (تحت اشراف آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی) برگزار شد، حجت‌الاسلام و المسلمين دکتر مهدی ابوطالبی دبیر این همایش با اشاره به برخی نسبت‌ها و تفاسير نادرست درباره ديدگاه‌هاي آیت‌الله العظمی بروجردی(ره)، گفت: تحریف ديدگاه‌ها و انديشه‌هاي آيت‌الله بروجردي به ویژه در دو موضوع تقریب مذاهب و بهائیت از عوامل مهم شکل‌گيری همايش بوده است. قائم مقام گروه تاریخ اندیشه معاصر موسسه امام خمینی(ره) با بيان انتشار آخرین ویراست کتاب «شرح زندگی‌نامه آیت‌الله العظمي بروجردی(ره)» از سوي دکتر محمدحسن رجبي دوانی (فرزند مرحوم استاد علی دوانی)، افزود: این کتاب خود قدیمی‌ترین سند ماندگار برای آشنایی با مواضع و عملکرد آیت‌الله بروجردی(ره) به ویژه در مسأله تقریب و بهائیت است و این همایش تلاش دارد از دو بُعد تاریخی و فقهی ديدگاه آيت‌الله بروجردی را بررسی کند.
اولين سخنران همایش حجت‌الاسلام و المسلمين محمدصادق ابوالحسنی کارشناس تاریخ معاصر بود. وي با بيان سه تفسيرِ «همراهی»، «مدافع» و «مقابله» درباره موضع آيت‌الله العظمي بروجردي در قبال بهائيت گفت: شواهد و اسناد تاریخی بوضوح نشان می‌دهد تفسير و نسبت درست، همان مقابله و براندازی و ریشه‌کن کردن بهائیت به عنوان فرقه ضاله و تعطیلی پایگاه‌های فساد آنان و انجام فعالیت‌های تبلیغی برای تبدیل آنان به عنوان شیعه معتقد توسط آیت الله بروجردی است.
این کارشناس مسائل تاريخ روحانيت معاصر، در ادامه با ارائه مدارک و اسناد متعدد تاریخی، یادآور شد: دیدگاه و مواضع تاریخی آیت‌الله بروجردی درباره بهائیت با تعابیری مانند تشکیلات منسجم، حزبی با پیامدهای تروریستی با ژست اخلاقی، حزب فرقه‌ای و... بیان شده است و اثری از حمايت و دفاع ايشان از حقوق این فرقه در آثار تاریخی و سخنان شاگردان و نزدیکان ایشان دیده نمی‌شود.
در ادامه این همایش آیت‌الله سید‌‌محمد حسيني قزوینی، عالم برجسته شيعه‌شناسي و منتقد وهابيت، به دیدگاه‌های آیت‌الله بروجردی درباره تقريب مذاهب پرداخت. از نظر ايشان، سیره آیت‌الله بروجردی در تقریب مذاهب، اعتلای تشیع و ترویج سخنان و معارف حقه اهل بیت(ع) بود؛ نه اینکه عقاید شیعه نادیده گرفته یا تضعیف شود.
آيت‌الله حسيني قزويني، با رويکرد مستند و علمي به نقد تحريف‌ها و نسبت‌های نادرست به آیت‌الله بروجردی در خصوص عدم اهتمام به واقعه غدیر، توهین به علامه امینی، دست‌برداشتن از منصوصات مربوط به خلافت اهل بیت(ع)، نیز تمجید از خلفا و ... پرداختند.
آيت‌الله قزويني، با بيان سه رويکرد «افراطي»، «تفريطي» و «معتدل» در موضوع نحوه تعامل شيعيان با اهل سنت، رويکرد صحيح که همان آيت‌الله بروجردي بوده است را رويکرد سوم يعني معتدل دانست. در اين رويکرد، در عين تلاش براي يافتن مشترکات با اهل سنت و وحدت با آنها در قبال کفار و استعمارگران و نقد رويکرد جريان تشيع انگليسي، اما به اصول تشيع پايبندي وجود دارد و برخلاف جريان تفريطي، نسبت به هضم‌شدن تشيع در اهل سنت حساسيت وجود دارد.
دکتر محمدحسن رجبی دوانی، نیز در ادامه این همایش با اشاره به روابط پدرشان مرحوم حجت‌الاسلام و المسلمين استاد علي دواني با مرحوم آيت‌الله العظمي بروجردي، و عنايت خاص آيت‌الله بروجردي به تحقيقات و پژوهش‌هاي استاد دواني، چگونگی شکل‌گیری نگارش کتاب «شرح زندگی آیت الله العظمي بروجردی» توسط مرحوم دواني را توضيح دادند. دکتر دواني با اشاره به جامعيت اين کتاب گفتند: اين اثر، اولين کتاب درباره آیت‌الله بروجردی(ره) است که در چهلم رحلت ایشان منتشر شده گردید. بعدها دو بار توسط خود نويسنده تغييرات و اصلاحاتي بر روي آن انجام شد. در ويراست اخير که به تازگي منتشر شد، با رعايت امانت، اسناد و مطالب زيادي در آن اضافه گرديد و توسط پژوهشکده تاريخ معاصر انتشار يافته است.
دکتر رجبی در ادامه، با اشاره به مواضع آیت‌الله بروجردی در قبال مسأله تقریب مذاهب و نیز مقابله با فرقه بهائیت، به نکاتی از کتاب دراین خصوص پرداخت و مواضع آیت‌الله بروجردی را تبیین کرد. ایشان گفتند: مبارزه با بهائیت توسط آیت‌الله بروجردي، از زمانی که در بروجرد بودند آغاز شده بود و اين مسأله، تا آخرین روزهای عمرشان، از دغدغه‌های جدی ايشان به شمار مي‌آمد. آيت‌الله بروجردي معتقد بود بهائیت زائیده استعمار است و یک تهدید برای جامعه اسلامی است و از همین رو به مقامات رسمی و مسئولین اعلام خطر می‌کردند؛ هم از شخص شاه می‌خواستند که دولت را از بهائیان تصفیه کند و هم از مجلسيان انتظار داشتند قوانینی وضع کنند که فرق ضاله حق اشغال مناصب دولتي را نداشته باشند.
آخرين سخنران اين همايش، حجت‌الاسلام و المسلمين دکتر محسن انبیائی، از اساتيد عالی فقه و اصول حوزه قم، به بررسی حکم فقهی بهائيان و ديدگاه آيت‌الله بروجردی پرداخت. ايشان با ذکر فتاوای مراجع تقلید، پاسخ آيت‌الله بروجردی به استفتای صورت گرفته از ايشان درباره بهائيت را بيان کردند که غذا‌خوردن، مهمانی، حضور در اجتماعات، اجاره دادن و ... نسبت به بهائیان را جایز ندانستند.
حجت‌الاسلام انبيائی، ضمن اشاره به دسته‌بندی کفار و نیز ذکر حقوق متعدد برای افراد بشر، گفت: مشکل آنجاست که برخی آقایان با اثبات یک حق در يک مورد خاص می‌خواهند سایر حقوق را نیز برای گروه‌های متعدد کفار ثابت کنند و این مسئله نه تنها قیاس منطقی نیست بلکه استقراء هم نیست. استاد سطح عالی حوزه علمیه قم در ادامه بيان کردند: عنوان اقلیت مذهبی، شهروند، فرقه مذهبی، و حتی عنوان کافر بر بهائیان صدق نمی‌کند، چراکه اینان عنوان فرقه و در اصطلاح جامعه‌شناسی «کالت» هستند؛ یعنی گروهی که در دل یک جامعه، منافع اکثریت را در نظر نداشته و منافع تشکیلات و سازمان را ترجیح می‌دهند. انبيايي با ذکر موارد متعدد از جمله در کشورهاي غربي، گفتند چنين افراد و گروه‌هايي، در بیشتر مناطق دنیا از سوی دولت‌ها با محدودیت در فعالیت مواجه مي‌شوند و هیچ نهادی از آنان دفاع نمی‌کند.
در این مراسم که با حضور جمع زيادي از محققان، اساتيد و طلاب برگزار گرديد، از کتاب "شرح زندگانی آیت‌الله العظمی بروجردی" اثر ماندگار حجت‌الاسلام و المسلمين مرحوم علی دوانی که جدیدا توسط فرزند ایشان دکتر محمدحسن رجبی دوانی ویراست جديد و اضافات زيادي در آن صورت گرفته است، رونمایی گرديد. اين اثر توسط پژوهشکده تاريخ معاصر (موسسه مطالعات تاريخ معاصر ايران) به تازگی روانه بازار شده است.
پایان/
